Η απεικόνιση του μαστού είναι ένα από τα ταχύτερα αναπτυσσόμενα κομμάτια της ακτινολογίας. Ο προληπτικός έλεγχος των γυναικών για καρκίνο του μαστού ξεκίνησε το 1976 στην Αμερική, όταν η Αμερικανική Ογκολογική Εταιρεία προτείνει επίσημα τη μαστογραφία σαν μέθοδο ελέγχου του πληθυσμού. Μέσα στα 40 χρόνια που πέρασαν από τότε η μαστογραφία κατάφερε να μειώσει τους θανάτους από καρκίνο του μαστού κατά περισσότερο από 40%. Η αλματώδης πρόοδος της απεικόνισης σε συνδυασμό με την εξέλιξη των μεθόδων θεραπείας έχει μετατρέψει πλέον τον καρκίνο του μαστού από μία ανίατη νόσο που ήταν κάποτε σε μία πάθηση που τις περισσότερες φορές θεραπεύεται πλήρως.
Ο Ιπποκράτης έλεγε ότι ο καρκίνος του μαστού είναι ανίατη νόσος. Και αυτό γιατί πριν τη μαστογραφία οι γυναίκες πήγαιναν στον γιατρό με μία ψηλαφητή μάζα η οποία συχνά ήταν μεγάλη και προχωρημένου σταδίου. Μάλιστα, ο όρος «Καρκίνος» αποδίδεται στον Ιπποκράτη ο οποίος τη χρησιμοποίησε για να περιγράψει τη βλάβη στο μαστό μίας γυναίκας που είχε μία μεγάλη κόκκινη μάζα που περιβαλλόταν περιφερικά από διατεταμένα αγγεία. Επειδή τα αγγεία έμοιαζαν με τα πόδια από το καβούρι ο Ιπποκράτης βάφτισε τη βλάβη Καρκίνο, όρος ο οποίος χρησιμοποιείται διεθνώς μέχρι σήμερα.
Ο καρκίνος του μαστού συνέχισε να αποτελεί σχεδόν ανίατη νόσο μέχρι και την εισαγωγή της μαστογραφίας. Η μαστογραφία ξαφνικά άλλαξε ριζικά την επιβίωση μετατοπίζοντας τον χρόνο της διάγνωσης και επομένως τον χρόνο της έναρξης της θεραπείας σε πιο αρχικό στάδιο.
Η τεχνολογία των μαστογράφων εξελίχθηκε ταχύτατα με την κυκλοφορία το 2000 των συστημάτων ψηφιακής μαστογραφίας και την εισαγωγή το 2011 του πρώτου μηχανήματος 3D μαστογραφίας (τομοσύνθεσης) στο Κέντρο Μαστού Μασαχουσέτης. Το 2013 αρχίζουν να κυκλοφορούν οι νέας γενιάς 3D μαστογράφοι με χαμηλότερη δόση ακτινοβολίας. Το 2014 μελέτη στο αμερικανικό περιοδικό JAMA ανακοινώνει ότι η 3D μαστογραφία βρίσκει σημαντικά περισσότερους επιθετικούς καρκίνους ενώ μειώνει και τον αριθμό των γυναικών που κάνουν συμπληρωματικές εξετάσεις.
Περάσαμε λοιπόν από την απλή μαστογραφία 2 λήψεων στην τρισδιάστατη απεικόνιση των μαστών με τομές 1χιλ, αυξάνοντας την ικανότητα ανίχνευσης επιθετικών καρκίνων κατά 41%. Ταυτόχρονα σημαντική εξέλιξη σημειώνεται στον τομέα της υπερηχογραφίας με ανάπτυξη υπερηχοτομογράφων υψηλής ευκρίνειας, εξοπλισμένων με συστήματα Doppler και ελαστογραφίας τα οποία αυξάνουν την ευαισθησία και την ειδικότητα της μαστογραφίας ειδικά στους πυκνούς μαστούς. Τέλος, η ευρεία χρήση τα τελευταία χρόνια της Μαγνητικής Μαστογραφίας αποτελεί το σημαντικότερο όπλο για τον χαρακτηρισμό αλλά και την πρώιμη ανίχνευση των βλαβών του μαστού.
Το καλύτερο όπλο που έχουμε αυτή τη στιγμή στη διάθεσή μας απέναντι στον καρκίνο του μαστού είναι η πρώιμη διάγνωση. Και αυτή επιτυγχάνεται όλο και καλύτερα με την εξέλιξη των απεικονιστικών μεθόδων. Η απλή μαστογραφία αντικαταστάθηκε από την ψηφιακή και πλέον από την τρισδιάστατη ψηφιακή αυξάνοντας την ικανότητα ανίχνευσης του καρκίνου και μετατοπίζοντας τον χρόνο της διάγνωσης σε πιο αρχικό στάδιο, γεγονός πολύ σημαντικό για την πορεία της νόσου.
